تحول در صنعت پرداخت، نیازمند فرهنگ‌سازی و توسعه زیر‌ساخت در تراکنش حضوری بدون کارت است

مدیر پذیرندگان مجازی تاپ: تراکنش حضوری بدون کارت تحولی در سیستم پرداخت به شمار می‌آید و در سال‌های گذشته تلاش شده است تا قدم‌های موثری برای اجرای گسترده این شیوه برداشته شود.

به گزارش روابط عمومی تجارت الکترونیک پارسیان (تاپ)، به نقل از پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، این شیوه نکات مثبت مختلفی دارد به عنوان مثال در این روش به دلیل نیاز نداشتن به حضور فیزیک کارت در زمان انجام تراکنش‌های حضوری، خطر کپی شدن کارت بانکی از بین می ‌رود. با وجود نکات مثبت، خدمات پرداخت بدون کارت هنوز نتوانسته است، جای خود را در میان شهروندان باز کند و در سطح وسیع مورد استفاده قرار بگیرد. تراکنش حضوری بدون کارت تحولی در سیستم پرداخت به شمار می‌آید و در سال‌های گذشته تلاش شده است تا قدم‌های موثری برای اجرای گسترده این شیوه برداشته شود.

در همین راستا سیدعلیرضا فاطمی، مدیر پذیرندگان مجازی تاپ طی گفتگویی به تشریح مشکلات این حوزه پرداخت.

درگاه‌های پرداخت اینترنتی در ایران تاکنون به عنوان درگاه واسط برای تبدیل خدمات پرداخت با حضور کارت به خدمات پرداخت بدون کارت استفاده شده‌اند، این مدل چقدر صحیح می‌دانید؟

این مدل در زمان خود صحیح و کارآمد بوده و در حال حاضر نیز روش تسهیل‌گر در ارائه خدمات پرداخت به دریافت‌کنندگان محصول-خدمت و ارائه‌دهندگان محصول -خدمت است.

دلیل توسعه نیافتن این شیوه در ایران چیست؟

چند دلیل اصلی وجود دارد که پرداخت بدون کارت در ایران توسعه نیافته است.

۱- عدم توسعه زیرساخت‌های لازم برای استفاده از روش‌های پرداخت بدون کارت است. در بسیاری از مواقع مردم بین روش Card Present   (با حضور کارت) و Card not Present (بدون حضور کارت‌) با این فضا روبه‌رو هستند که از یک طرف روش‌های Card Present  (با حضور کارت) در دسترس‌تر و از طرفی مراحل و روش پرداخت راحت‌تر است. زمانی که مردم وارد سوپرمارکت می‌شوند با کارت و رمز، خرید را انجام می‌دهند اما در شیوه Card not Present مردم باید رمز پویا را دریافت کنند و شماره کارت، تاریخ انقضاء کارت و... داشته باشند. در این حوزه باید سعی کنیم به سمت روش‌های one tap payment بریم و زیرساخت‌های لازم برای این روش پرداخت فراهم کنیم تا همزمان روش‌هایCard not Present  (بدون حضور کارت) توسعه پیدا کند.

2- عدم توسعه قوانین رگولاتوری، به نظر چون همگام با تکنولوژی‌های روز دنیا به روز نگردیده است در نتیجه تلاش بازیگران برای توسعه این حوزه شاید قدری با مشکل روبرو شده است.

3- عدم فرهنگ‌سازی درخصوص سرویس‌های بدون حضور کارت یکی از مشکلات دیگر است. در بعضی از روش‌هایی که خیلی مواقع با شکست روبه‌رو شد به نظرم مسئله فرهنگی، نقش مؤثری داشت. باید رویکردی وجود داشته باشد که مردم به سمت پرداخت‌های بدون کارت تشویق شوند.

این فرهنگ‌سازی به عوامل متعددی همچون اعتماد‌سازی، ارائه مناسب خدمات و... وابسته است، باید در این حوزه به صورت جدی فعالیت کرد. یکی از نکاتی که می‌تواند موجب تمایل مردم به این شیوه پرداخت شود، توسعه زیرساخت‌ها است، در واقع باید تمام عوامل ذکر شده به شکل همزمان رشد کنند.

در بحث زیرساخت چه مشکلاتی را باید حل کرد تا مخاطب راحت‌تر به شیوه خدمات پرداخت بدون حضور کارت جذب شود؟

ما باید زیرساخت‌های بدون کارت را در دسترس قرار دهیم؛ به عنوان مثال زمانی که فردی به یک فروشگاه مراجعه می‌کند، چند گزینه برای پرداخت وجود داشته باشد، اگر فرد کارت همراه نداشت، یک QR کد یا امکان ارسال لینک پرداخت، توسط پذیرنده فروشگاهی وجود داشته باشد که مشتری از این طریق هم بتواند دست به پرداخت بزند، باید این بسترها در زیرساخت‌ها آماده شود.

این بسترها به چه امکاناتی نیاز دارند؟

باید نیازهای فنی و امنیت تراکنش در این بسترها مورد توجه قرار بگیرد. در کشورهای آسیای شرق «alipay» و «WeChat Pay» در این حوزه پرداخت QR کد به درستی فعالیت می‌کنند.

در حال حاضر به چه مشکلاتی مانع شدند که ما به آن نقطه مطلوب نرسیم؟

بدون شک شرکت‌های مختلف به شکل جزیره‌ای دارای دانش فنی هستند همانطور که در سال‌های گذشته شاهد بودیم که شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و سایر شرکت‌ها تلاش کردند تا در حوزه پرداخت‌های بدون کارت پروژه‌هایی را عملیاتی کنند. نکته مهم این است که این زیر ساخت به شکل جامع انجام شود، همانطور که در تمام نقاط کشور شاهد حضور شیوه پرداخت با کارت هستیم.

بنابراین این عدم توسعه جامع به دلیل نبود دانش فنی نیست چرا که می‌بینیم که شرکت‌های استارتاپی و پرداخت، پروژه‌های گوناگونی در این حوزه داشتند، لازم است که این موضوع به شکل فراگیر توسعه پیدا کند و زیرساخت لازم وجود داشته باشد. نکته مهم این است که اگر ما می‌خواهیم به اندازه، شیوه پرداخت با کارت مخاطب داشته باشیم، باید این شیوه خدمات‌رسانی را در دسترس قرار بدهیم و حتی در دورترین نقطه کشور نیز امکان خرید بدون حضور کارت نیز وجود داشته باشد تا تراکنش خرید در بستر پرداخت‌های اینترنتی انجام شود.

آیا می‌توان پیش‌بینی کرد که با توجه به روند توسعه در این حوزه تا چند سال دیگر در نقطه‌ای که مورد نظر کارشناسان است، ایستاده باشیم؟

پیش‌بینی این موضوع بسیار سخت است چراکه تکنولوژی پرداخت در حالت تغییر است اما به طور کلی با توجه اتفاقاتی که در این حوزه در کشور انجام می‌شود، پیش‌بینی می‌کنم که در ۵ سال آینده با توجه به ظرفیت‌های موجود، یک پیشرفت قابل توجهی داشته باشیم.

نکته مهم این است که در کنار توسعه زیرساخت باید در فرهنگ‌سازی نیز رشد کرده باشیم تا بتوان از این امکانات به درستی استفاده کرد، البته تجربه ایرانی‌ها در حوزه استفاده از کارت بانکی و رمز پویا نشان می‌دهد که می‌توان به اثرگذاری فرهنگ‌سازی برای استفاده از خدمات جدید تکیه کرد.

در حال حاضر پروژه پرداخت موبایلی مبتنی بر استاندارد EMV  که این روزها بانک مرکزی در حال پیگیری است تا این پروژه عملیاتی شود، نوید‌دهنده تغییرات قابل توجهی است.

رمز دوم پویا تا چه حد نرخ فراد در حوزه فیشینگ را کاهش داده است؟

آمارهای منتشر شده در این سال‌ها و همچنین در تعاملات با دستگاه‌های ناظر، گویای این موضوع است که رمز دوم پویا موضوع فراد در حوزه فیشینگ را کاهش داده است و ظرفیت این را دارد که حدود 85 الی 90 درصد فیشینگ و فراد در حوزه پرداخت‌های بدون کارت کم کند.

البته که باید زیرساخت‌ها در حوزه به روز باشد چراکه عاملان حوزه های فیشینگ عموماً چند گامی از ما جلوتر هستند.

 تاپ برای تنوع‌بخشی به پذیرندگان و سبد محصولات آی‌پی‌جی خود چه برنامه‌هایی دارد؟

ما سعی کردیم در سال‌های اخیر سبد متنوعی از محصولات و خدمات را در اختیار پذیرندگان این حوزه شامل تنوع‌بخشی در سرویس‌های مبتنی بر IPG یا سرویس‌های مکمل قراردهیم .

به نظرم در حوزه IPG نیازمند یک رویکرد جدید و به روز‌رسانی قوانین – استراتژی‌ها هستیم. مطالعات بازار و بازخوردها به ما نشان می‌دهد که باید در این حوزه قدری منعطف‌تر و به روزتر عمل کنیم به جای اینکه تنها یک درگاه پرداخت اینترتی به کسب و کارها بدهیم، سعی کنیم با Bundle کردن (ترکیب کردن) سرویس‌ها این محصول را جذاب‌تر بسازیم؛ در واقع در قالب ارائه محصول پرداخت اینترنتی، زنجیره‌ای از نیازهای پذیرندگان در فضای کسب‌و‌کارهای اینترنتی تأمین شود .

البته که از ابتدای سال سعی کردیم با تمرکز در حوزه شرکت‌های دانش بنیان از طریق صندوق شکوفایی و نوآوری ریاست جمهوری نیازهای این حوزه را شناخته و در چهارچوب قوانین بانک مرکزی و شاپرک نسبت به ارائه و تولید سرویس‌ها اقدام کنیم .

همچنین سعی کردیم با ارتباط با شرکت‌های نرم‌افزاری در این حوزه که مکمل ارائه بستر پرداخت اینترنتی هستند، تعامل سازنده داشته باشیم تا در این حوزه نیز محصولات خود را تکمیل و به روز کنیم. در حوزه ارائه سرویس‌های لینک پرداخت و پرداخت‌های پیامکی در حال مطالعه و اجرای پروژه‌های پایلوت هستیم.