سامانه «توثیق الکترونیک و هوشمند ستاره» رونمایی شد

شرکت تجارت الکترونیک پارسیان در دومین روز برگزاری همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت از سوئیچ توثیق الکترونیک روشمند و هوشمند «ستاره» رونمایی کرد و از سوی هیأت داوران جشنواره دکتر نوربخش در محور چهارم «سامانه‌های ملی و حاکمیتی» به عنوان طرح برگزیده، انتخاب شد.

به گزارش روابط عمومی تجارت الکترونیک پارسیان (تاپ) نشست رونمایی از سامانه توثیق الکترونیک روشمند و هوشمند (ستاره) در دومین روز برگزاری همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت با حضور حامد صمدی، مدیر توسعه نرم‌افزار شرکت تجارت الکترونیک پارسیان؛ داود حمزه، مدیر ارشد واحد مالی و اعتباری سوپر اپلیکیشن تاپ؛ محمد جلال، مشاور وزیر امور اقتصاد و دارایی و حامد مجتهدی، معاون توسعه کسب و کار گروه داده‌پردازی پارسیان برگزار شد؛ نشستی که در آن گزارش مفصلی از رسالت اصلی این سامانه و قوانینی که آن را پشتیبانی می‌کنند، اقداماتی که تا این لحظه انجام داده و برنامه‌هایی که برای آینده آن دارند، ارائه شد. در ادامه جزئیات این نشست را می‌‌خوانید.

هر محصولی برای پاسخ به یک یا چند مسئله خلق شده و توسعه داده می‌شود. ستاره یا سامانه توثیق الکترونیک روشمند و هوشمند نیز از این قاعده مستثنا نیست. در نشست خبری رونمایی از این سامانه مطرح شد: «در حالت عادی هزینه و زمان بالایی برای شناسایی دارایی‌های قابل توثیق افراد صرف می‌شود. علاوه‌بر این، در بسیاری از موارد امکان تجمیع دارایی‌های خرد مردم برای وثیقه‌گذاری وجود ندارد و در آخر باید به این مسئله نیز اشاره کنم که آزادسازی تدریجی وثایق در طول دوره انجام تعهدات هم ممکن و شدنی نیست. ستاره خلق شده است تا این مسائل را حل کند.»

در ادامه به قوانینی اشاره شد که در راستای خلق و توسعه چنین سامانه‌هایی وجود دارند: «در ماده ۱ قانون تأمین مالی تولید و زیرساخت به سامانه‌های جامع وثایق اشاره و تعریفی از آنها ارائه شده است. در این تعریف آمده است که این سامانه‌ها کلیه اطلاعات مربوط به فرایندهای توثیق اعم از معرفی مال و دارایی، درخواست ترهین، ارزش‌گذاری، اجرا و آزادسازی وثایق و سایر اطلاعات مورد نیاز را در بر گرفته و به هر وثیقه، یک شناسه یکتا اختصاص می‌دهد. همچنین در ماده ۷ این قانون نیز به دارایی‌های قابل توثیق و در ماده ۸ آن به چگونگی آزادسازی تدریجی وثیقه‌ها پرداخته شده است. ماده ۹ آن نیز طراحی سامانه، دستورالعمل تنظیم قراردادها و… را بررسی می‌‌کند. در بند ۱۰ نیز به وظایف دستگاه‌های اجرایی در این حوزه اشاره شده است».

ستاره انواع مختلفی از وثیقه‌گذاری دارد که در نشست رونمایی از آن درباره آن صحبت شد؛ انواع مختلفی که برخی از آنها فعال و برخی دیگر هنوز فعال نشده است. بنابر صحبت‌های مدیران شرکت تجارت الکترونیک پارسیان، هم‌‌اکنون بخش توثیق سهام بورس و تسهیلات بانکی ستاره فعال است. سهام و اوراق بهادار، سپرده‌های بانکی غیرجاری، مصنوعات طلا نزد مردم، سیم‌کارت دائمی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و قبض انبار و گواهی سپرده کالایی واحدهای صنعتی و کشاورزی نیز از جمله مواردی هستند که قابلیت توثیق در ستاره را دارند.

پروژه ستاره از بهمن ۱۴۰۰ با طرح مسئله در وزارت اقتصاد و دارایی کلید خورد، مردادماه ۱۴۰۱ یک رونمایی اولیه از آن شد که طی آن توثیق الکترونیکی سهام برای بانک‌ها ممکن شد و از پاییز ۱۴۰۱ آغاز توسعه سوئیچ آن شروع شد. این پروژه دامنه‌ای ملی دارد و به دنبال تسهیل وثیقه‌گذاری تسهیلات خرد و مولدسازی دارایی مردم است و طبق ارائه مدیران سازنده‌اش در این نشست، پنج ویژگی عمده و اساسی دارد: «ایجاد یک نظام کسب‌وکاری با طیف گسترده‌ای بازیگران در حوزه‌های مختلف با امکان پشتیبانی از هر یک از CSPهای دارای مجوز و نه‌فقط یک اپ اعتباری؛ جمع‌آوری و استانداردسازی سرویس‌های امین دارایی‌های مختلف؛ ایجاد مدیریت راهبردی، وحدت رویه و رگولاتوری در کل سیستم با استفاده از سوئیچ؛ امکان پشتیبانی از رویه‌های قانونی مانند ضدپولشویی و مدیریت ریسک و در نهایت ارائه قابلیت کنترل متمرکز CSPها و مانیتورینگ سامانه از ویژگی‌های این خدمت هستند. اجرای آزمایشی توثیق الکترونیکی سهام و اوراق بهادار نیز از مردادماه ۱۴۰۱ تا اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ انجام شده است که ۱/۱۲۲ نفر از آن استفاده کرده‌اند و ۳۱/۳۹۳/۲۰۰ تعداد اوراق آن و ۱۲۶/۳۸۸/۱۲۱/۸۵۴ جمع ارزش آن بوده است».

کارفرمای اصلی این پروژه، وزارت اقتصاد و دارایی است و بانک پارسیان مدیریت ارشد آن را بر عهده دارد. تجارت الکترونیک پارسیان نیز مسئولیت توسعه سوئیچ ستاره، گروه داده‌پردازی پارسیان مسئولیت مدیریت پروژه و سوپراپ تاپ ارائه خدمات توثیق را بر عهده گرفته‌اند. ارائه مجوز به CSPها و لانچ سوئیچ، ایجاد زیرساخت‌های فنی و قانونی، توسعه و سفارشی‌سازی سرویس‌های هر یک از امین دارایی‌ها و ایجاد شرکت ستاره (رگولاتوری بر پایه سوئیچ ستاره) نیز از برنامه‌های آتی آنها است. افزایش دارایی‌های قابل توثیق به سامانه و دسترسی ارائه‌دهندگان خدمات مبتنی بر وثیقه به سامانه نیز در دستور کار آنها قرار دارد که این دو در نهایت به رونق تولید و افزایش غیرتورمی قدرت خرید مردم منتهی خواهد شد.