کهربا، پرداخت بدون کارت و مدرن

  سیستم کهربا: تاریخچه و اهداف 

مقصود از طرح کهربا، طرح کارت هوشمند همراه بانک است و در نظام بانکی به آن تراکنش‌های حضوری بدون کارت یا تراکنش‌های غیرتماسی (Near Field Communication) نیز می‌گویند که با هدف بالا بردن استانداردهای امنیتی شبکه پرداخت کشور و سهولت در نحوه پرداخت، طراحی و اجرا گردیده است. سیستم کهربا در پاسخ به نیازهای فزاینده بانک‌ها برای به روزرسانی زیرساخت‌های فناوری اطلاعات ایجاد شده است. این سیستم از فناوری‌های روز دنیا، با هدف بهبود خدمات مشتری و بسترسازی ایمن‌تر و کاهش هزینه‌های مرتبط با خدمات بانکی طراحی شده است.

به طور کلی، اهداف اصلی سیستم کهربا عبارتند از:

← بهبود کیفیت خدمات بانکی: از طریق ارائه خدمات به‌روز و با دقت بیشتر

← کاهش هزینه‌ها: به حداقل رساندن هزینه‌های عملیاتی بانک‌ها

← تسهیل تبادل اطلاعات: ایجاد یک کانال مطمئن و سریع برای تبادل اطلاعات بین بانک‌ها و نهادهای مالی

← افزایش شفافیت: بهبود نظارت بر تراکنش‌ها و جلوگیری از فعالیت‌های مشکوک

  ساختار و عملکرد سیستم کهربا 

سیستم کهربا به عنوان یک پلتفرم مبتنی بر فناوری اطلاعات، شامل اجزاء مختلفی است که هر یک وظیفه خاصی در فرآیندهای بانکی دارند. برخی از اجزای کلیدی این سیستم عبارتند از:

← زیرساخت‌های نرم‌افزاری: این بخش شامل نرم‌افزارهای اختصاصی برای پردازش این نوع تراکنش‌ها، مدیریت اطلاعات مشتری و نظارت بر عملکرد سیستم بر روی دستگاه کارتخوان است. این نرم‌افزارها به طور مداوم باید به‌روزرسانی ‌شوند تا با جدیدترین فناوری‌ها همگام شوند.

← زیرساخت‌های سخت‌افزاری: زیرساخت‌های فیزیکی شامل سرورها، تجهیزات شبکه و دستگاه‌های ذخیره‌سازی داده‌ها و دستگاه‌های پوز با قابلیت نصب و اجرای NFC می‌باشد که تضمین‌کننده عملکرد پایدار و امن سیستم است.

← پروتکل‌های امنیتی: امنیت داده‌ها یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها در نظام بانکی است. سیستم کهربا با استفاده از پروتکل‌های پیشرفته رمزنگاری و احراز هویت، سطح بالایی از امنیت را برای مشتریان به ارمغان می‌آورد.

← واسط کاربری: تجربه کاربری یکی از عوامل کلیدی در موفقیت این سیستم است. رابط کاربری باید ساده و کاربرپسند باشد تا مشتریان به راحتی بتوانند از خدمات مختلف استفاده کنند.

  نحوه استفاده از کهربا توسط دارندگان کارت 

در خصوص نحوه استفاده از اپلیکیشن و برنامه مخصوص طرح کهربا بانک مرکزی (EMV) نیز باید گفت، فرد باید، پس از دانلود اپلیکیشن از بسترهای معرفی شده، آن را بر روی تلفن همراه خود نصب و اطلاعات کارت‌های بانکی خود را بر روی آن، وارد کند تا بتواند، بجای کارت بانکی، از طریق تلفن همراه هوشمند و نزدیک کردن آن به دستگاه‌های پرداخت تجارت الکترونیک پارسیان، تراکنش‌های حضوری خود را انجام دهد.

  نحوه‌ی استفاده و شیوه‌ی ثبت‌نام در طرح کهربا توسط پذیرنده 

دریافت کارتخوان از طریق طرح کهربا بسیار ساده است و به صورت کاملاً آنلاین یا حضوری انجام می‌شود. در این طرح، بر اساس اسناد ارائه شده توسط بانک مرکزی، به جای جواز کسب، اطلاعات مالیاتی خاصی برای شما ثبت می‌شود.

 مراحل ثبت‌نام در کهربا 

← ورود به سامانه my.tax.gov.ir

← انتخاب گزینه درخواست صدور کد مالیاتی

← انتخاب گزینه ثبت‌نام به عنوان کسب‌وکار بدون سابقه مالیاتی (طرح کهربا)

 وارد کردن اطلاعات مورد نیاز شامل: 

← اطلاعات هویتی

← شماره شبا

← آدرس دقیق

← شماره همراه فعال

← احراز هویت به ‌صورت آنلاین یا از طریق بانک و شرکت (PSP)

← دریافت کد رهگیری مالیاتی

← ثبت درخواست دریافت دستگاه کارتخوان از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت (PSP)

 مدارک مورد نیاز 

← کارت ملی هوشمند یا رسید ثبت درخواست کارت ملی

← شماره شبای حساب بانکی شخصی (به نام متقاضی)

← شماره موبایل فعال (ثبت‌شده به نام متقاضی)

← آدرس دقیق محل فعالیت (امکان ثبت آدرس خانگی نیز وجود دارد)

← تکمیل و تأیید تعهدنامه مالیاتی در سامانه سازمان امور مالیاتی کشور

 مزایای سیستم کهربا 

استفاده از سیستم کهربا در نظام بانکداری ایران، منافع زیادی را برای بانک‌ها و مشتریان به همراه دارد:

← افزایش سرعت پردازش تراکنش‌ها: یکی از مزایای اصلی سیستم کهربا، افزایش سرعت پردازش تراکنش‌ها است. البته باید اذعان داشت این موضوع منوط به پرداخت‌های زیر 200 هزار تومانی است که نیاز به واردکردن رمز ندارد. 

← بهبود خدمات مشتری: سیستم کهربا با فراهم کردن خدمات آنلاین و اپلیکیشن‌های موبایل، تجربه کاربری را بسیار بهبود بخشیده است. مشتریان دیگر نیازی به مراجعه به شعب ندارند و می‌توانند تمام خدمات مالی خود را به راحتی و در هر زمان و مکانی انجام دهند.

← کاهش هزینه‌های عملیاتی: با کاهش نیاز به فرآیندهای دستی و افزایش اتوماسیون، هزینه‌های عملیاتی بانک‌ها به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. به طور مثال هزینه تعمیر و نگهداشت دستگاه‌های پوز به دلیل کاهش استهلاک کمتر شده و از سوی دیگر عدم نیاز به پرینت تراکنش، میزان مصرف کاغذ و هزینه‌های مربوط به آن کاهش می‌یابد. همین موضوع به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که منابع خود را به بهبود خدمات و نوآوری در محصولات اختصاص دهند.

← افزایش شفافیت: سیستم کهربا با ایجاد یک زنجیره شفاف از تبادلات مالی، به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که نظارت دقیقی بر فعالیت‌های مالی داشته باشند و هر گونه فعالیت مشکوک را شناسایی کنند. 

← افزایش امنیت و جلوگیری از اسکیمینگ: به دلیل رعایت استاندار EMV در کهربا، قابلیت‌های امنیتی بالاتری نسبت به کارت‌های مگنتی در نظر گرفته شده است. از سوی دیگر به خاطر از توکن به جای کارت بانکی، اسکیمینگ اطلاعات بسیار دشوارتر می‌شود.

 EMV چیست؟ 

(Europay, MasterCard و Visa) یک استاندارد فنی برای کارت‌های پرداخت (مگنتی) است که به دلیل افزایش امنیت و استفاده در تراکنش‌های مالی طراحی شده است. این استاندارد به کاربر اجازه می‌دهد تا تنها از کارت‌های خود در پایانه‌های پرداخت و خودپردازهایی که با این فناوری سازگار هستند، استفاده کند.

کارت‌های EMV به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: 

← کارت‌های تماسی: این نوع کارت‌ها باید به‌طور فیزیکی وارد دستگاه کارتخوان شوند تا تراکنش انجام گیرد.

← کارت‌های غیرتماسی: این کارت‌ها می‌توانند بدون تماس فیزیکی با دستگاه کارتخوان و از فاصله نزدیک با استفاده از فناوری RFID، اطلاعات را منتقل کنند.

روش‌هایی که صادرکنندگان کارت برای احراز هویت تراکنش‌ها استفاده می‌کنند، شامل کارت و رمز عبور همچنین کارت و امضا هستند. این‌گونه روش‌ها به منظور افزایش امنیت و کاهش تقلب در تراکنش‌ها استفاده می‌شوند. به طور کلی، روش EMV به افزایش ایمنی پرداخت‌های الکترونیکی کمک کرده و در نهایت تجربه کاربری بهتری را برای مصرف‌کنندگان به ارمغان آورده است.

 سخن پایانی 

سیستم کهربا به عنوان یک پلتفرم نوین در نظام بانکی ایران، پتانسیل بالایی برای تحول در خدمات مالی دارد. با وجود چالش‌ها و صرف زمان بالایی که در مسیر اجرای آن وجود دارد، مزایای این سیستم می‌تواند به بهبود چشمگیری در فرآیندهای بانکی، تجربه مشتریان و سهولت در پرداخت منجر شود. بنابراین، تلاش برای ارتقای این سیستم و انطباق با فناوری‌های روز، ضرورتی است تا نظام بانکی ایران به هدف‌گذاری‌های خود در راستای نوآوری و خدمت‌رسانی بهتر به مشتریان دست یابد.